• Haiku

     
     

    druppels
    in stilstaand water – een meerkoet
    steekt over

     
     
     
     

  • Japanse kunst

    Hiroshige – Een dwergooruil op een den bij een driedaagse maan

    Hiroshige - een dwergooruil bij de maan op een dennetak

    Mikazuki no
    funa yusan shite
    mimizuku wa
    mimi ni iretaki
    matsukaze no koto

    drie dagen vloog hij
    om de driedagenmaan te zien,
    de kleine dwegooruil;
    verlangend om de wind
    door de dennen te horen.

    Het gedicht op de afbeelding, een kyoka, is van Hachijintei Kenjo.

    Op de afbeelding van Hiroshige is een dwergooruil zien, die bijna op het puntje van de driedagenmaan zit. Hierdoor lijkt de uil op een kapitein van een halvemaanboot. Halvemaanboten waren populair in de tijd van Hiroshige en werd gebruikt als pleziervaartuig. Dit gedicht toont een etherisch en romantisch tafereel dat contrasteert met het nachtleven van de uil.

    De afbeelding is midden 1830 uitgegeven en is 13 x 36,4 cm groot.

     
     

  • Japanse kunst

    Hokusai – 2. Jitî Tennô

    Haru sugite
    Natsu ki ni kerashi
    Shirotae no
    Koromo hosu chô
    Ama no kagu yama

     

    Voorjaar lijkt voorbij,
    de zomer begint bijna.
    De witte kleren
    worden gebleekt op de berg
    van hemels parfum.

     

    Afbeelding van Hokusai, behorende bij het gedicht van Jito Tenno.

     
     

    Deze afbeelding is afkomstig uit de serie 100 gedichten door 100 dichters, waarbij de afbeelding is gemaakt door Hokusai. Klik hier voor meer informatie over deze afbeelding, de dichter en het gedicht.

     
     

  • Japanse kunst

    Yoshotoshi – Murasaki Shikibu

    Yoshitoshi - 100 aspects of the moon - no.81 Ishiyama moonLetter Y

    oshitoshi (1839 – 1892) is een van de bekende makers van houtgravures uit Japan. Een van de series die hij heeft gemaakt zijn de ‘honderd gezichten van de maan‘, waarin hij historische figuren – bestaande of uit verhalen – heeft afgebeeld. Deze serie is gemaakt en uitgegeven tussen 1885 en 1892.

    Een van de figuren die hij heeft afgebeeld is rechts te zien, te weten: Murasaki Shikibu. Zij leefde van ca.973 en is overleden tussen 1014-1025. Zij leefde aan het hof van keizer Ichijo, waar zij is begonnen aan een verhaal over de figuren van dit hof, met als hoofdfiguur de imaginaire prins ‘Genji‘, die allerlei avonturen beleeft aan een zelfde hof als waar Murasaki zelf woont. Deze verhalen zijn bekend onder de naam Genji monogatari (Het verhaal van Genji) en wordt gezien als de oudst bekende roman en is recent (2020-2021) in het Nederlands vertaald door Jos Vos.

    Deze afbeelding is uitgegeven op 10 oktober 1889. Te zien is het moment waarop Murasaki Shikibu begint aan haar verhaal dat 1000 jaar later nog steeds wordt hertaald en gelezen.

  • Haiku

     
     

    herfststorm
    bomen zoeken
    een nieuw evenwicht

     
     
     
     

  • Japanse kunst

    Hiroshige – zwaluwen en perzikbloesem onder een volle maan

    Hiroshige, zwaluwen en perzikbloesems onder een volle maan

    Letter Deze prent uitgegeven in 1830 en de afmeting is 18,1 x 38,6 cm.

    De afbeelding laat boerenzwaluwen zien bij de takken van een perzik in bloei. De volle maan is rechts bovenin goed te zien.

    Het gedicht staat links bovenaan. In het westen hanteren we vier regels met ieder zeven lettergrepen. Bij de hertaling is dat bijna gelukt.

     

    het is lente; alle beken,
    zijn gevuld met perzikbloesems.
    niemand weet waar de hemel is
    maar men vraagt het zich wel af.

     
     

  • Andermans werk,  Japanse kunst

    Hokusai – 1. Tenji Tennô

    Aki no ta no
    Kariho no io no
    Toma wo arami
    Waga koromode was
    Tsuyu ni nuretsutsu

     

    in het rijstveld
    schuilend in de oogsthut
    druppelt de dauw
    door een biezenmattendak
    en worden mijn mouwen nat

     

    Hokusai - Afbeelding behorend bij het gedicht van Tenji Tenno

     
     

    Deze afbeelding is afkomstig uit de serie 100 gedichten door 100 dichters, waarbij de afbeelding is gemaakt door Hokusai. Klik hier voor meer informatie over deze afbeelding, de dichter en het gedicht.

     
     

  • Haiku

     
     

    een witte wereld –
    verrast worden door het groen
    van een sneeuwklokje

     
     
     
     

  • Andermans werk,  Japanse kunst

    Nieuwe haiku’s van Buson

    Nieuwe haiku's van Buson

    Letter Van Yosa Buson, mijn favoriete Japanse haikudichter, zijn een paar jaar geleden twee bundels gevonden waar meer dan 1900 haiku in staan, waarvan er 212 nog onbekend zijn. De Tenri Central Library in Nara (Japan) heeft dit op 14 oktober 2015 bekendgemaakt en heeft de bundels destijds tentoongesteld.

    De haiku’s zijn onderverdeeld in seizoenen; in één bundel de lente- en zomerhaiku’s, de andere bundel voor de herfst en winter. Teramura Hyakuchi, een leerling van Buson, is de oorspronkelijke eigenaar van deze twee boekjes. Men wist van het bestaan van beide boekjes af, maar heeft ze nooit kunnen vinden, totdat de bibliotheek ze in een antiquariaat heeft gevonden. De boekjes zijn voorzien van het officiële stempel van Buson.

    Van deze nieuwe haiku’s zijn er tot nu toe drie bekend gemaakt. Hopelijk komt er snel een publicatie met de rest van het onbekende werk. Hieronder de Japanse tekst en mijn vertaling hiervan.

     

    傘も化て目のある月夜哉
    karakasa mo bakete me no aru tsukiyo kana

    mijn plu met scheuren –
    met maanverlichte gaten
    wordt het een griezel

     

     
     

    蜻吟や眼鏡をかけて飛歩行
    kagerō ya menage o kakete tobiaruki

    een libelle
    met zijn bril op soms hier
    dan weer daar vliegend

     

     
     

    我焼し野に驚くや艸の花
    ware yakishi no ni odoroku ya kusa no hana

    verbrande akker –
    verrast worden door
    wilde grasbloemen

     
     

  • Japanse kunst

    Hiroshige – mussen en camelia in de sneeuw

    Hiroshige - mussen en een camelia in de sneeuw

    Letter Hiroshige, een van de meest bekende Japanse kunstenaars, maakte veel prenten in opdracht. Op veel van deze prenten staat een gedicht, meestal uit de bloemlezing: haikai kojin gohyakudai.

    Op deze afbeelding uit ca. 1830, zijn twee huismussen te zien die tijdens een sneeuwbui terugkeren naar een camelia. Het gedicht is bovenin aan de rechterkant te zien.

    Het vertaalde gedicht zou uit vier regels van elk zeven lettergrepen moeten bestaan, maar omdat ik het uit het Engels vertaal toon ik het in de vorm die volgens mij het best past.

    De eerste twee regels van dit gedicht komen oorspronkelijk uit een gedicht van Pai Lo T’ien, getiteld: Onderzoek van een ooievaar.

     

    de kraai vecht met een wouw over eten
    mussen kibbelen over hun nesten.
    je staat alleen bij de vijver
    deze avond van wind en sneeuw.

     

    Simon Buschman (sbteksten.nl) heeft me geholpen met de hertaling. Hij hertaalde de vier regels met elk 7 lettergrepen (klankeenheden); zie hieronder:

     

    Een kraai-wouw gevecht om voer;
    Mussen betwisten nesten.
    Jij, alleen bij de vijver,
    Staat ’s avonds in sneeuw en wind.