One hundred aspects of the moon

aar aanleiding van het boek “Het snoer der ontferming” van Louis Couperus, waar een paar verhalen mede zijn gebaseerd op prenten van de schilder Yoshitoshi heb ik dit boek met veel plezier weer eens uit de kast gehaald.

Yoshitoshi heeft tussen 1885 en 1892 honderd prenten gemaakt met afbeeldingen van dichters, toneelspelers, gedichten, bekenden uit de geschiedenis en geesten. De rode draad bij de prenten is dat alle figuren zijn afgebeeld met een maan of het licht van de maan op de afbeelding.

Normaal zie je afbeeldingen van bekende figuren op het hoogtepunt van hun roem. In deze serie is dat niet zo. Hier zie je een generaal op de avond voor de grote veldslag starend naar de maan of een beroemd dichter die in slaap is gevallen in het maanlicht.

Bij alle prenten staat een duidelijke uitleg waar de afbeelding over gaat en het belang van de afgebeelde persoon met betrekking tot de geschiedenis, toneelstuk of religie.

Een paar prenten:
Basho (1644-1694)
Als meest bekende haikudichter is hij ook in Nederland geen onbekende. Hij is hier afgebeeld, pratend met twee boeren terwijl hij op reis is naar het hoge noorden. Deze reis is te lezen in zijn boek hierover wat een klassieker is in de Japanse literatuur.

Ono no Komachi (ca.825-ca.900)
Deze dichteres was ooit een mooie, goed geklede dichteres aan het keizerlijk hof, van wie het verhaal gaat dat ze regen op kon wekken met een gedicht na een lange periode van droogte. Op de afbeelding staat ze afgebeeld als een armoedige, oude vrouw terwijl ze haar leven overdenkt.

Chiyo-ni (1703-1775)
Chiyo-ni is – net als Basho – een haikudichteres. Ze staat afgebeeld in een van haar meest bekende haiku’s, wanneer ze water wil halen als blijkt dat haar emmer is overgroeid met bloemen en ze de emmer van haar buurvrouw leent.

Murasaki Shikibu (978-1014)
Zij was de schrijfster van “het verhaal van Genji”, wat ook wel bekend staat als het eerste verhaal wat ooit op schrift is gezet. Het verhaal gaat over de lotgevallen van prins Genji, waarin de gebruiken en omgang in die tijd aan het Japanse hof mooi wordt beschreven.

Om de afbeeldingen te zien, klik op de naam. Voor alle prenten van Yoshitoshi in deze serie, klik hier.

Japan heeft een veel langere geschiedenis en traditie dan wij in Nederland, maar wat zou het leuk zijn als er ook zo’n boek over de Nederlandse geschiedenis zou bestaan. De rode draad zou in ons geval niet de maan moeten zijn, maar met het water moet het ons ook lukken.

Meer informatie over het boek: John Stevenson – Yosihitoshi’s One hundred aspects of the moon