in de lege morgen
ligt de kou op de velden –
stilte
J.J. Slauerhoff – hokkai
De bekende Nederlandse dichter Jan Jacob Slauerhoff heeft als scheepsarts de wereld rondgevaren en heeft daarbij veel poëzie van over de hele wereld leren kennen. Van 1925 tot 1927 is hij als scheepsarts werkzaam geweest bij de Java – China – Japanlijn en heeft zo een aantal maal Japan bezocht. Daar is hij vermoedelijk in aanraking gekomen met de Japanse versvorm die wij tegenwoordig als haiku kennen.
Hij heeft zelf een aantal hokkai – zoals de haiku in die tijd werd genoemd – gemaakt. Deze hokkai zijn in het nagelaten werk van Slauerhoff gevonden en af en toe in poëzieperiodieken opgenomen. Hieronder de vier hokkai:
Het komen van mijn gedichten:
Als t neerzweven van een vlinder
Op meeldraad van bevend jasmijn.
Het verandert het licht soms van kleur,
Het wordt winter midden in de zomer,
‘t Hart staat stil bij de onstuimigste onhelzing.
De klokjes zijn nog hoorbaar,
‘t Spoor nog niet toegevallen,
De kar allang verdwenen.
Lieveling, schooner ben jij dan de heilige Foedsji,
Die maar één welvende sneeuwige top heeft,
Alleen bij het vroegrood één rozige spits vertoont.
Slauerhoff dichtte zonder de regels die we tegenwoordig kennen toe te passen – regels die ze in Japan overigens ook niet kennen zoals wij ze hanteren omdat ze daar geen lettergrepen kennen, maar met tekens werken. De geest van de Japanse haiku heeft Slauerhoff goed begrepen en toegepast in zijn hokkai’s.
Meer informatie over het boek: J.J. Slauerhoff – verzamelde gedichten
Haren – Hortus
Foto: Henk van der Werff
Soest – korte duinen
Foto: Henk van der Werff
Heiligen verschijnen
verlaten kapel
van voorbije vieringen
een vleugje wierook
welgevallig reukoffer
van de lindes in mijn tuin
takken vol lichtjes
de geur van oliebollen
op het kerkplein
kaarsen walmen na
de wierooklucht blijft hangen
het is voorbij nu
bij het uitgaan van de kerk
een heldere winternacht
aan wie omkijkt
verschijnen de heiligen
nog in een kerkraam
Henk van der Werff (1,3,5)
Nico van Dam (2,4,6)
Birkhoven / Korte Duinen
Het is nog vroeg en mistig wanneer ik mijn wandeling door Birkhoven en de Korte Duinen in Soest begin, het vroege daglicht komt er nauwelijks doorheen.
kalme bosvijver
in de mist roept iemand
zijn hond
Eerst passeer de je bosvijver van Birkhoven. Dit is een ideale plek voor hondenuitlaters en hardlopers, maar aangezien het nog vroeg is ben ik bijna alleen op een andere vroege wandelaar na.
Wanneer ik verder het bos in loop passeer ik het zogenaamde strooibos. In dit stukje mag de as van overledenen worden uitgestrooid. Het is er altijd erg stil, wandelaars kom je hier nauwelijks tegen, alleen een boomkruiper heeft me gezien. Aan de achterkant van een boomstam draait hij met me mee als ik zijn boom passeer. Af en toe kijkt hij even langs de stam of ik er nog ben en wanneer ik even stil blijf staan kijkt hij dan weer links, dan weer rechts langs de stam tot ik weer verder loop.
Even verderop steek ik een verhard pad over, waar een aantal felgekleurde hardlopers passeren kom ik bij de zogenaamde Korte Duinen, een zandverstuivingsgebied in Soest. Op dit punt is de zon sterk genoeg geworden om de mist te laten oplossen, wat een mooi licht geeft. Ik ben nog steeds bijna de enige wandelaar in dit gebied, alleen een vrouw passeert me, vriendelijk groetend.
de mist trekt op
een grazende schimmel
krijgt weer contouren
Na even gezeten te hebben om het uitzicht rustig te bekijken loop ik weer verder het bos in. Rondom me heen hoor ik de druppels uit de bomen vallen.
Via een omweg loop ik terug langs een berkenbos dat een aantal jaar geleden is aangeplant door kinderen van een paar basisscholen. De bomen staan kriskras door elkaar wat een vreemd effect geeft als je er langs loopt.
midwinterzon
de schaduw van de berken
langer dan de boom
Wanneer ik weer bij de bosvijver ben is het er drukker geworden. Dit is de eerste dag dat de scholen zijn gesloten vanwege de lockdown en veel ouders zijn er met hun kroost op uit getrokken. Je ziet kinderen met takken sjouwen door het bos en veel ouders kunnen met moeite een buggy over het bospad duwen met een vermoeid kind er in.
Soest – lange duinen
Foto: Henk van der Werff