Fopelfenbankje – Lenzites betulinus

In het boekje Eetbare en vergiftige paddestoelen is geen afbeelding opgenomen. Dr. Vitus Bruinsma bespreekt het Fopelfenbankje wel bij een afbeelding van een andere paddenstoel:

Intusschen willen wij, bij het bespreken van al deze platte, ongesteelde Polyporussen, die tegen boomstammen groeien, er op wijzen, dat er, vreemd genoeg, ook enkele plaatzwammen zijn, die een dergelijk uiterlijk bezitten. Dit is b.v. het geval met die van het geslacht Lenzites (zoo genoemd naar den Duitschen botanicus Lenz), waarvan lenzites betulina, de B e r k e n – L e n z i t e s bij ons de algemeenste is. Deze zit het geheele jaar door op boomstammen en stronken van berken en ander loofhout, als een houtig of kurkachtig gruisbruin schijfje van 6 à 8 cM. breedte, aan de bovenoppervlakte een weinig viltig en van onduidelijke ‘zônen’ voorzien, terwijl zij van onderen de leerachtige, vuilwitte plaatjes draagt, die hier en daar met elkaar zijn verbonden, waardoor holten ontstaan, die aan de poriën der buiszwammen herinneren.>/p>

In het boek De paddenstoelen van Nederland staat de volgende omschrijving:

Lenzites betulina (Fr.) afgeleid van betula of berk, n.a. van het voorkomen dezer zwam op genoemden boom.

De hoed is kurkachtig, taai, stevig, halfrond, niervormig, van achteren steelvormig te zamen getrokken, gegordeld, viltig, bleek grauw, okerkleurig of bruinachtig, de rand is soms meer of minder naar onderen omgeslagen, soms golvend, gelobd, 4 à 10 cM. lang, 4 à 6 cM. breed, 1 à 2 cM. dik.

De plaatjes zijn recht, een weinig vertakt, dik, dun en scherp op de snede wanneer de zwam ouder is, bleek, vuilwit.

Het geheele jaar door aan stammen van boomen, voornamelijk die van berken te vinden, alsook aan stronken en algemeen voorkomend.

In het Verkade plaatjesalbum Paddenstoelen beschrijft Jac.P. Thijsse het Fopelfenbankje – dat bij hem berkenplaatjes-houtzwam wordt genoemd – op de volgende manier:

Er zijn nog meer merkwaardige berkengasten, o.a. de Berkenplaatjes-Houtzwam (Lenzites betulina). Die doet wel denken aan onze elfenbankjes uit hoofdstuk 1, want hij groeit ook zoo in platen, die er fluweelig uitzien en gekleurd zijn in kringstrepen van bruin en grijsgroen, een beetje soberder dan de elfenbankjes.
Als ze jong zijn, dan zou hun onderkant ook doen vermoeden, dat we hier met een gaatjeszwam te doen hebben, maar als ze ouder worden, dan worden het plaatjes: rijk vertakt en onregelmatig met elkaar verbonden. Zij staan dus als het ware tusschen gaatjeszwammen en plaatjeszwammen in. Evenals de elfenbankjes kunnen ze het zeer lang uithouden, den winter door.