Gewone Fopzwam – Laccaria laccata
In het boek De paddenstoelen van Nederland staat de volgende omschrijving:
Clitocybe laccata (Fr.) afgeleid van Lacca, een vroegere naam voor planten die tegenwoordig tot het geslacht Phytolacca behooren en waarvan de vruchten een purperkleurig sap bevatten en zulks naar aanleiding der kleur van den hoed.
Syn.”Agaricus laccatus-Scop., Agaricus amehtysteus-Bull., Laccaria laccata (volgens Constantin).
De hoed is bijna vliezig, hlafrond, regelmatig, dan bol, ingedrukt in het midden, de rand meer of minder gegolfd, droog, gewoonlijk schubbig of meelachtig, somtijds glad, waterachtig, de kleur is zeer verschillend. Zij kan geheel violet zijn, ouder wordend is de hoed okerkleurig of roodachtig terwijl steel en plaatjes violet blijven. Ook komt het voor dat hoed en steel rood zijn met rose plaatjes, 2 à 6 cM. breed.
De steel is 2 à 8 cM. lang, gelijk, soms iets gebogen, krom, knobbelig, bovenaan gezwollen, aan den voet dunner, gevuld, later hol, gewoonlijk eenkleurig met den hoed en van onderen met een wit of violetkleurig dons bedekt.
De plaatjes zijn talrijk, dik, aangegroeid of licht afloopend, meer og minder donker violtet gekleurd en eindelijk wit bepoederd.
Het vleesch is dun, violet of roodachtig zooals de plaatjes. De sporen zijn ijzerkleurig en eivormig.
De reuk is goed. Men vindt haar zeer algemeen in bosschen op beschaduwde en open plekken, dikwijls aan den voet van boomen, eenzaam of in troepen gedurende de zomer en herfst door het geheele land.
In het Verkade plaatjesalbum >Paddenstoelen beschrijft Jac.P. Thijsse de Gewone Fopzwam bij een afbeelding van Jan Voerman Jr.:
(…)De zeer lange wetenschappelijke naam leert ons dat deze Amethystzwam eigenlijk een bijvorm is van een anders uitziende soort en het zal u ook weinig moeite kosten om een paddenstoel te vinden precies van dezelfde grootte en vorm, maar dan mooi vosbruin; dat is dan de typische Laccaria laccata. Hij is ook rooskleurig te vinden en om al die kleurwisselingen heeft men er de naam Fopzwam voor bedacht. Dat kan er nog net mee door, maar mooi klinkt die naam niet.