Hokusai – Ono no Komachi

hana no iro wa
utsuri ni keri na
itazura ni
waga mi yo ni furu
nagame seshi ma ni

het rood van de bloem
vervaagt en verdwijnt langzaam;
ik richtte mijn blik
op triviale dingen
op mijn reis door de wereld

Dichter

Ono no Komachi leefde vermoedelijk van 825 tot 900. Zij was de dochter van de gouverneur van de provincie Dewa, Ono no Yoshisada, en werd door de dichter Ono no Takamura geadopteerd. Zij stond bekend om haar grote schoonheid en is een van de Rokassen, de zes genieën van de poëzie.

Gedicht

Dit gedicht kan op meerdere manieren worden vertaald. Dit komt vanwege de verschillende betekenissen die een kanji (Japans teken) kan hebben.

Het woord iro in de eerste regel kan zowel ‘kleur (van bloed)’ als ‘schoonheid van het gezicht van een vrouw’ betekenen. Furu kan zowel ‘doorlopen’, ‘regenen’ als ‘ouder worden’ betekenen. Met dit laatste plaatst Ono no Komachi de tanka in de lente, in het regenseizoen. Zij schetst hiermee het verwelken van bloemen in de regen, maar ook het ouder worden en het verliezen van haar schoonheid.

Afbeelding

Hokusai toont de bewoners van een klein dorpje tijdens de arbeid in de vroege zomer. Een man veegt de rode bloemen bij elkaar, twee vrouwen rechts van hem kleuren een doek. Een vogelvanger met zijn opgerolde net passeert de brug, terwijl op de achtergrond een boer met zijn paard de rijstvelden aan het eggen is. Een vrouw bij de beek wast wellicht de net gekeurde stoffen.

Iederen in dit dorpje is met iets bezig, behalve de oude vrouw met de stok bij het huisje, die nadenkend naar de bloeiende boom kijkt.

Yoshitoshi heeft in zijn serie honderd aangezichten van de maan ook een afbeelding van Ono no Komachi gemaakt.