Xylotheek
Een van de kleine wensen die ik heb is het bezoeken van een xylotheek, een bomenbibliotheek. Kasteel Groeneveld in Baarn is een van de drie plaatsen in Nederland waar een verzameling uit het begin van de 19e eeuw aanwezig is, maar helaas niet toegankelijk voor publiek.
Vandaag ben ik er op een rustige dag met een grotere groep. Terwijl ik afreken voor een tentoonstelling vraagt de cassière of er nog speciale wensen zijn. Ik ruik mijn kans en vraag of het mogelijk is de xylotheek te bezichtigen. Ondanks dat er niemand is om ons te begeleiden wordt het toch toegestaan.
De ruimte wordt van het slot gehaald en we mogen naar binnen. In de kamer met boeken worden we alleen gelaten en kunnen we de boeken uit de kast halen en bekijken.
Zo’n boomboek is volledig gemaakt van één boom, de bast dient als kaft. De zaden, bladeren, takjes en soms stuifmeel zitten binnen in het boek. Deze boomboeken zijn bijna twee eeuwen oud.
Ik beleef deze middag als een klein kind in een snoepwinkel. Het is geen meeslepende wens, maar voor mij was het een prachtige middag.
ijsbloemen
achter het kleine zolderraam
wintertakkenNoorwegen
Foto: Henk van der Werff
in de lege morgen
ligt de kou op de velden –
stilte
J.J. Slauerhoff – hokkai
De bekende Nederlandse dichter Jan Jacob Slauerhoff heeft als scheepsarts de wereld rondgevaren en heeft daarbij veel poëzie van over de hele wereld leren kennen. Van 1925 tot 1927 is hij als scheepsarts werkzaam geweest bij de Java – China – Japanlijn en heeft zo een aantal maal Japan bezocht. Daar is hij vermoedelijk in aanraking gekomen met de Japanse versvorm die wij tegenwoordig als haiku kennen.
Hij heeft zelf een aantal hokkai – zoals de haiku in die tijd werd genoemd – gemaakt. Deze hokkai zijn in het nagelaten werk van Slauerhoff gevonden en af en toe in poëzieperiodieken opgenomen. Hieronder de vier hokkai:
Het komen van mijn gedichten:
Als t neerzweven van een vlinder
Op meeldraad van bevend jasmijn.Het verandert het licht soms van kleur,
Het wordt winter midden in de zomer,
’t Hart staat stil bij de onstuimigste onhelzing.De klokjes zijn nog hoorbaar,
’t Spoor nog niet toegevallen,
De kar allang verdwenen.Lieveling, schooner ben jij dan de heilige Foedsji,
Die maar één welvende sneeuwige top heeft,
Alleen bij het vroegrood één rozige spits vertoont.
Slauerhoff dichtte zonder de regels die we tegenwoordig kennen toe te passen – regels die ze in Japan overigens ook niet kennen zoals wij ze hanteren omdat ze daar geen lettergrepen kennen, maar met tekens werken. De geest van de Japanse haiku heeft Slauerhoff goed begrepen en toegepast in zijn hokkai’s.Meer informatie over het boek: J.J. Slauerhoff – verzamelde gedichten
Haren – Hortus
Foto: Henk van der Werff
buiten raast de storm
ergens in huis fluit iemand
een vrolijk wijsje
donkere dagen
alleen het geluid van regen
in de dakgoot
Soest – korte duinen
Foto: Henk van der Werff
Heiligen verschijnen
verlaten kapel
van voorbije vieringen
een vleugje wierookwelgevallig reukoffer
van de lindes in mijn tuintakken vol lichtjes
de geur van oliebollen
op het kerkpleinkaarsen walmen na
de wierooklucht blijft hangen
het is voorbij nubij het uitgaan van de kerk
een heldere winternachtaan wie omkijkt
verschijnen de heiligen
nog in een kerkraamHenk van der Werff (1,3,5)
Nico van Dam (2,4,6)
gedragen
door de herfstwind
iemands mondkapje