oit heb ik twee series met plaatjesalbums gekocht, nl.: ‘Zwerftochten door ons land’ en ‘Mijn Land’. In deze albums wordt een reis langs verschillende steden gemaakt, ingedeeld per provincie. Terwijl ik de albums doorbladerde werd ik nieuwsgierig hoe de straten en pleinen op de afbeeldingen er tegenwoordig uit zien, heb mijn camera gepakt en ben Amersfoort ingegaan en heb de situatie vergeleken.

Op deze afbeelding uit het album ‘Utrecht’ uit de serie ‘Zwerftochten door ons land’, met afbeeldingen van B. van Vlijmen heb ik de Zuidsingel nog net zo aangetroffen als in 1931. Het water op de afbeelding is de oude ringgracht rondom Amersfoort, waar ooit vier poorten aan stonden waar je Amersfoort binnen kon komen, waaronder de bekende Koppelpoort. Maar er zijn nog steeds twee andere poorten – die ook in het album staan.

Een stukje tekst uit het boek:

O! oude geveltjes vind je te kust en te keur in allerlei hoekjes van deze oude stad, geveltjes met sierlijk gesmede balkankers, met een ouden gevelsteen soms, met zwierige versiering; of strak, streng, deftig van uiterlijk.

De eerste afbeelding is uit: Zwerftochten door ons land – Utrecht
De tweede afbeelding: Henk van der Werff

Eindelijk was het een dag waarop geen buien voorspelt werden en de temperatuur zo’n 20° C., wandelweer dus.

Ooit heb ik in het Harderbos een korte route gelopen, dit keer wilde ik graag de langste route daar uitproberen met een lengte van zo’n 8,5 km. Deze route heet de ‘beverroute’, omdat er in het waterrijke gebied bevers voorkomen, maar die heb ik niet gezien.

Het Harderbos ligt in Zeewolde, Flevoland aan de randmeren tegenover Harderwijk en is in de jaren zestig van de vorige eeuw aangelegd voor de productie van hout en er is een zonneweide en zwemplas die nooit voor die doeleinden zijn gebruikt.

Het bos en de plassen hebben ze laten verwilderen, waardoor je een mooi gevarieerde wandeling krijgt. De bevers zijn voor de reclamedoeleinden het mooiste attractie onderwerp, maar ook voor andere natuur valt er genoeg te beleven. De paden waren nog nat en blubberig door de regen van de dagen ervoor. Wanneer je overweegt om de wandeling ook te lopen, zorg er dan voor dat je goede wandelschoenen hebt, die tegen wat vocht kunnen.

In de gedeelten met veel bomen, waren verschillende vogels te horen. Maar vooral in de open gedeelten, bij het water was veel te zien. Verschillende eendensoorten kun je tegenkomen op de plassen, en langs de oevers, in het riet, waren veel libellen. Langs de paden met een lage begroeiing ernaast wemelde het van de vlinders.

De foto’s bij dit stukje tonen vooral de libellen die ik ben tegengekomen. Bovenaan de bosbeekjuffer, een zeldzame soort, die normaal alleen in het zuiden van Nederland wordt gezien. Ik heb de libel gemeld bij waarneming.nl waar de waarneming nog in behandeling is.

De andere libellen bij dit stuk zijn genoeg te vinden in Nederland. De viervlek is prachtig en de platbuik – in dit geval een vrouwtje, het mannetje heeft een blauw achterlijf – is imposant om te zien. De grote keizerlibel zie je het meest, op een fietspad langs een meertje lagen er tientallen te zonnen op het warme asfalt.

Voor natuurliefhebbers en zeker die met een camera is dit een hele mooie wandeling.

Het is nog vroeg en mistig wanneer ik mijn wandeling door Birkhoven en de Korte Duinen in Soest begin, het vroege daglicht komt er nauwelijks doorheen.

kalme bosvijver
in de mist roept iemand
zijn hond

Eerst passeer de je bosvijver van Birkhoven. Dit is een ideale plek voor hondenuitlaters en hardlopers, maar aangezien het nog vroeg is ben ik bijna alleen op een andere vroege wandelaar na.

Wanneer ik verder het bos in loop passeer ik het zogenaamde strooibos. In dit stukje mag de as van overledenen worden uitgestrooid. Het is er altijd erg stil, wandelaars kom je hier nauwelijks tegen, alleen een boomkruiper heeft me gezien. Aan de achterkant van een boomstam draait hij met me mee als ik zijn boom passeer. Af en toe kijkt hij even langs de stam of ik er nog ben en wanneer ik even stil blijf staan kijkt hij dan weer links, dan weer rechts langs de stam tot ik weer verder loop.

Even verderop steek ik een verhard pad over, waar een aantal felgekleurde hardlopers passeren kom ik bij de zogenaamde Korte Duinen, een zandverstuivingsgebied in Soest. Op dit punt is de zon sterk genoeg geworden om de mist te laten oplossen, wat een mooi licht geeft. Ik ben nog steeds bijna de enige wandelaar in dit gebied, alleen een vrouw passeert me, vriendelijk groetend.

de mist trekt op
een grazende schimmel
krijgt weer contouren

Na even gezeten te hebben om het uitzicht rustig te bekijken loop ik weer verder het bos in. Rondom me heen hoor ik de druppels uit de bomen vallen.

Via een omweg loop ik terug langs een berkenbos dat een aantal jaar geleden is aangeplant door kinderen van een paar basisscholen. De bomen staan kriskras door elkaar wat een vreemd effect geeft als je er langs loopt.

midwinterzon
de schaduw van de berken
langer dan de boom

Wanneer ik weer bij de bosvijver ben is het er drukker geworden. Dit is de eerste dag dat de scholen zijn gesloten vanwege de lockdown en veel ouders zijn er met hun kroost op uit getrokken. Je ziet kinderen met takken sjouwen door het bos en veel ouders kunnen met moeite een buggy over het bospad duwen met een vermoeid kind er in.

Vroeger was de kant die op de afbeelding te zien is “buiten de stad” en moest je afwachten of je naar binnen mocht. Tegenwoordig maakt het niet uit, van alle kanten passeren fietsers, toeristen en dagjesmensen maken foto’s. Nog steeds kun je dezelfde foto maken als op de afbeelding uit 1931 te zien is, alleen staan er minder bomen dan op deze afbeelding. Van achter het sluisje links op de afbeelding klinken er regelmatig kinderstemmen van de basisschool er vlak achter.

Auto’s komen er nauwelijks, alleen bewoners of een enkele leverancier komt er aan een zijde langs. De andere zijde loopt dood. Wel rijdt er regelmatig een trein langs over de spoorburg vlak voor de poort die richting het noorden gaat. Ook in 1931 was dit spoor er al.

De haven waar de schepen uit de Eem aanlegden is verandert. De oude panden die er stonden zijn afgebroken en is kunsthal Kade er gebouwd. Ook het nieuwe Eemplein is er – helaas – bijgekomen. Er zijn een aantal winkels en de bibliotheek gevestigd. Gelukkig zijn er aan die zijde ook nog een aantal oude panden behouden voor kleine ondernemers.

Maar: elk gebouw heeft ook een andere kant en deze andere zijde – binnen de stad – ziet er heel anders uit, daar is nog de oude stad te zien, met sluisjes om het water uit de Eem van buiten de stad te regelen. Ook de huizen links en rechts, waaronder de beiaardschool zijn authentiek. Dankzij deze beiaardschool klinkt het carillon uit de Onze Lieve Vrouwetoren regelmatig en met verschillende soorten muziek.

De binnenkant van de poort oogt vriendelijk, het hoeft dan ook geen mensen meer af te schrikken, iedereen is welkom.

De eerste afbeelding is uit: Zwerftochten door ons land – Utrecht
De tweede afbeelding: Henk van der Werff